Canonical heeft vandaag Ubuntu 25.04 ‘Plucky Puffin’ uitgebracht. De nieuwste tussentijdse release introduceert nieuwe ‘devpacks’ voor populaire frameworks zoals Spring, samen met prestatieverbeteringen voor diverse hardware. Met deze nieuwe release verschijnt ook GNOME 48, ondersteuning voor triple buffering, en vernieuwde installatie- en opstartprocessen. Voor ontwikkelaars zijn er verbeteringen in tooling en AI-workloads.
Met de codenaam ‘Plucky Puffin’ brengt Canonical vandaag de nieuwste versie van zijn bekende Linux-distributie uit. Deze tussentijdse release verschijnt precies volgens planning op 17 april 2025, nadat de bètaversie begin deze maand al ten tonele verscheen. Ubuntu 25.04 legt de nadruk op ontwikkelaarstools en prestatieverbeteringen, gecombineerd met de nieuwste versie van de GNOME desktop-omgeving.
GNOME 48 en triple buffering
Een van de belangrijkste verbeteringen in Plucky Puffin is dus de integratie van GNOME 48. Deze nieuwe versie brengt diverse verbeteringen voor de gebruikerservaring, waaronder een ‘Preserve Battery Health’-modus die de levensduur van laptopaccu’s verlengt door laadcycli te optimaliseren. Een nieuw ‘Wellbeing Panel’ biedt schermtijdregistratie en helpt gebruikers hun gebruiksgewoonten te beheren.
De door Canonical ontwikkelde triple buffering-support, die voor hogere prestaties en een vloeiendere gebruikerservaring op desktops met minder renderkracht zorgen, zijn nu voor het eerst onderdeel van het GNOME upstream-project. Dit komt alle gebruikers van de GNOME desktop-omgeving ten goede. Daarnaast ondersteunt GNOME 48 nu HDR out-of-the-box.
Plucky Puffin levert ‘Papers’ als nieuwe standaard PDF-lezer, die een moderner ontwerp, verbeterde prestaties en een gebruiksvriendelijkere ervaring biedt. Mozilla’s geolocatieservice is met pensioen, en dus gebruikt Ubuntu 25.04 een nieuwe provider: BeaconDB. Dit aanbod biedt onder meer automatische tijdzonedetectie, weersverwachtingen en nachtlichtfuncties in de desktop.
Linux 6.14 en verbeteringen onder de motorkap
De nieuwe release draait op Linux kernel 6.14, die een verbeterd schedulingsysteem genaamd sched_ext introduceert. Dit biedt een mechanisme om schedulingbeleid te implementeren als eBPF-programma’s, waardoor ontwikkelaars planningsbeslissingen kunnen uitbesteden aan standaard user-space programma’s. Dit maakt volledig functionele hot-swappable Linux schedulers mogelijk in elke taal, tool, bibliotheek of resource die toegankelijk is in user-space.
Een nieuwe NTSYNC-driver die WinNT sync primitives emuleert is tevens beschikbaar, wat betere prestaties kan opleveren voor Windows-games die draaien op Wine en Proton (Steam Play). De bpftools en linux-perf tools zijn losgekoppeld van de kernelversie, wat het afhankelijkheidsbeheer voor ontwikkelaars die met containers werken vereenvoudigt.
Het installatieproces van Ubuntu is verbeterd voor gebruikers die Ubuntu naast andere besturingssystemen willen installeren, met geavanceerde partitionerings- en versleutelingsopties. Dit is toevallig eerder dit jaar al op Windows 11 een stuk eenvoudiger geworden. Nu is er ook een betere interactie met bestaande Windows-installaties met BitLocker. Om de opstartervaring in toekomstige releases te verbeteren, zullen Ubuntu Desktop en Ubuntu Server Dracut bevatten als alternatief voor initramfs-tools. In Plucky Puffin is Dracut beschikbaar als experimentele functie.
Nieuwe devpacks en toolchains voor ontwikkelaars
Ubuntu 25.04 komt met de nieuwste toolchains voor Python, Golang, Rust, .NET, LLVM, OpenJDK en GCC. Daarnaast zijn er early access upstream versies beschikbaar zoals OpenJDK 24ea, OpenJDK 25ea en GCC 15. De .NET-plugin in Snapcraft biedt verbeteringen voor .Net content snaps en vergroot de pariteit met MSBuild-opties.
Een andere innovatie is de introductie van ‘devpacks’: Canonical breidt de beschikbaarheid van toolchains op Ubuntu uit naar een breder scala aan ontwikkeltools zoals formatters en linters, door de nieuwste versies te leveren in snap-bundels. De eerste hiervan is ‘devpack-for-spring’, die de nieuwste Spring Framework en Spring Boot projecten naar Ubuntu brengt. Dit stelt ontwikkelaars in staat om eenvoudiger applicaties te bouwen en te testen met de nieuwste Spring-versies.
Deze focus op ontwikkelaarservaring sluit aan bij de trend die we eerder zagen met Ubuntu 24.04 LTS ‘Noble Numbat’ vorig jaar, die uitgebreide ondersteuning voor programmeertalen als Python 3.12, Ruby 3.2 en Go 1.22 introduceerde.
Hardware enablement en AI-workloads
Canonical blijft Ubuntu beschikbaar maken voor een breed scala aan hardware. De introductie van een nieuwe ARM64 Desktop ISO maakt het eenvoudiger voor early adopters om Ubuntu Desktop te installeren op ARM64 virtuele machines en laptops.
Ubuntu 25.04 introduceert volledige ondersteuning voor Intel Core Ultra 200V-serie met ingebouwde Intel Arc GPU’s en Intel Arc B580 en B570 GPU’s. De nieuwe toevoegingen omvatten verbeterde GPU- en CPU-raytracing-renderingprestaties in toepassingen met Intel Embree-ondersteuning, zoals Blender (v4.2+). Hardware-acceleratie voor raytracing op de GPU verbetert de framerendering met 20-30% dankzij een 2-4x versnelling voor de raytracing-component.
Voor confidential computing breidt Canonical de ondersteuning uit naar on-premises use cases. Ubuntu ondersteunt nu AMD SEV-SNP op virtualisatiehosts, mogelijk gemaakt door QEMU 9.2. Dit stelt bedrijven in staat om vertrouwelijke VM’s in te zetten in on-premise datacenters met Ubuntu als zowel host- als gastbesturingssysteem.
Ubuntu support en update-cyclus
Anders dan de LTS-versies (Long Term Support) zoals Ubuntu 24.04, is Ubuntu 25.04 een tussentijdse release met negen maanden ondersteuning. Voor organisaties die langere ondersteuning nodig hebben, blijft Ubuntu 24.04 LTS de stabiele optie met vijf jaar standaard support, uitbreidbaar tot tien jaar met Ubuntu Pro.
Ubuntu 25.04 Plucky Puffin is per direct beschikbaar voor download.
Lees ook: Ubuntu op Windows 11 draaien is eenvoudiger dan ooit